Linux Inside
12
Π
ριν από αρκετά τεύχη είχα αναφερθεί –σε όχι ιδιαίτε-
ρα κολακευτικούς τόνους– στο Boot to Gecko, ένα
project του Mozilla με στόχο τη δημιουργία ενός λει-
τουργικού συστήματος βασισμένου στα δικτυακά πρότυπα,
ενός λειτουργικού συστήματος όπου όλες οι εφαρμογές
γράφονται σε HTML5, CSS και Javascript. Αναρωτιόμουν τό-
τε τι αξία έχει ένα λειτουργικό που προσφέρει μόνο έναν
browser και αμφισβητούσα τις διακηρύξεις των εμπνευστών
του ότι μπορεί «να εκτοπίσει τα μεμονωμένα software stacks
για την ανάπτυξη λογισμικού».
Λίγο περισσότερο από έναν χρόνο μετά, το project έχει
μετονομαστεί σε Firefox OS, καθένας μπορεί να το κατεβά-
σει και να το δοκιμάσει στο laptop ή στο κινητό του, ενώ
αναμένονται σύντομα οι πρώτες συσκευές (κυρίως low-end
Smartphones) που θα το φέρουν προεγκατεστημένο. Οι
εκτιμήσεις μου στο διάστημα αυτό δεν έχουν αλλάξει και
εξακολουθώ να πιστεύω ότι δεν πρόκειται το Firefox OS να
εκτοπίσει οτιδήποτε.
Οι περισσότεροι αναλυτές προεξοφλούν ότι δεν θα επιτύ-
χει καμία ουσιώδη διείσδυση στην άκρως ανταγωνιστική
αγορά των φορητών συσκευών. Διατηρώ επίσης αμφιβολίες
για τις HTML5 εφαρμογές του Firefox OS, τόσο σε ό,τι αφο-
ρά την πληρότητα και τη χρηστικότητά τους όσο και σε ό,τι
αφορά την απόδοσή τους λόγω Javascript. Παρ' όλα αυτά,
ισχυρίζομαι πως το Firefox OS είναι μία υπόθεση ιδιαίτερα
κρίσιμης σημασίας για το τεχνολογικό μέλλον μας, ανεξάρ-
τητα από την εμπορική επιτυχία του.
Προτού με περάσετε για τρελό, πάρτε πρώτα μία ανάσα
και σκεφτείτε ποιο είναι το τοπίο στις φορητές συσκευές σή-
μερα. Δύο πλατφόρμες κυριαρχούν, το Android και το iOS,
με μία τρίτη να επιδιώκει να μπει σφήνα: τα Windows 8. Εί-
κοσι χρόνια πριν, είχαμε μία παρόμοια κατάσταση στην αγο-
ρά των PCs: τα Windows και το Mac OS να κυριαρχούν, με
το OS/2 να ελπίζει πως θα μπει σφήνα. Και όλοι ξέρουμε
πώς εξελίχθηκε αυτό.
Θα με ρωτήσετε βέβαια, πώς είναι δυνατόν να εξομοιώνω
το Android με τα Windows; Μπορεί το ένα να είναι ανοικτού
και το άλλο κλειστού κώδικα, αλλά αυτό αφορά απλώς στην
πηγή εσόδων.
Πράγματι η Google δεν έχει ανάγκη να πουλήσει τον κώ-
δικα του Android όπως η Microsoft, γιατί είναι πρώτα και κύ-
ρια διαφημιστική εταιρεία. Έχει όμως το ίδιο κίνητρο με τη
Microsoft να προωθήσει την πλατφόρμα της μέχρι την τελική
επικράτηση, έτσι ώστε να μη χρησιμοποιεί κανένας τίποτε
άλλο.
Όχι για να μας αναγκάσει να αγοράζουμε το λειτουργικό
της κάθε λίγα χρόνια, αλλά για να εξασφαλίσει ότι δεν θα
μπορούμε να ξεφύγουμε από τις διαφημίσεις της. Αυτός εί-
ναι ο λόγος που η Google, όπως και η Microsoft, ασκεί στε-
νό έλεγχο στην πλατφόρμα της, αλλά όχι τόσο ασφυκτικό
όσο η Apple.
Η Apple πουλάει συσκευές και ενδιαφέρεται να ελέγχει
απολύτως την εμπειρία χρήσης για να διαφυλάξει το wow
factor, αυτό που της έχει εξασφαλίσει τόσο μεγάλα κέρδη. Η
Google αντίθετα δεν ενδιαφέρεται πόσες συσκευές θα που-
λήσει, ούτε πώς θα λειτουργούν αυτές (ως εμπειρία χρή-
σης), αρκεί να μπορεί να «βρίσκεται εκεί», να ελέγχει το πε-
ριεχόμενο και να μας τροφοδοτεί με διαφημίσεις.
Οι ομοιότητες όμως δεν σταματούν εδώ. Όλοι γνωρίζου-
με το περίφημο «embrace and extend» της Microsoft, το
οποίο λίγο έλειψε να καταστρέψει τον Παγκόσμιο Ιστό στα
τέλη της δεκαετίας του '90. Ίσως σήμερα να μην υπήρχε
Facebook, ίσως ούτε καν Google, αν η Microsoft είχε κατα-
φέρει να καπελώσει τα στάνταρ με τα οποία κατασκευάζεται
και λειτουργεί ο Web. Τη δύσκολη εκείνη περίοδο, ο θεματο-
φύλακας των στάνταρ και του ανοιχτού Internet δεν ήταν άλ-
λος από τον Mozilla. Χωρίς τον Mozilla, σήμερα δεν θα μι-
λούσαμε για HTML5 αλλά για DHTML και δεν θα γράφαμε
σε Javascript αλλά σε VBScript. Έχει όμως κάποια σχέση το
«
embrace and extend» με την Google; Αν η απάντησή σας
είναι αρνητική, μάλλον δεν έχετε ακούσει για τη γλώσσα
προγραμματισμού Dart. H Dart, που ανακοινώθηκε το 2011
και πριν από λίγο καιρό έβγαλε την πρώτη σταθερή έκδοσή
της, είναι ένα project του Google με στόχο να... αντικαταστή-
σει την Javascript ως «lingua franca» του Web, διατηρώντας
την ηγετική θέση της Google στην εξέλιξη του Διαδικτύου.
Δεν θεωρώ ότι έχει αξία να εξετάσω τα τεχνικά πλεονε-
κτήματα της Dart έναντι της Javascript. Θα αναφέρω μόνο
ότι τα προγράμματα σε Dart μπορούν αφενός να μεταγλωτ-
τιστούν σε Javascript και να εκτελεστούν σε οποιονδήποτε
browser, αφετέρου να τρέξουν natively στο Dart Virtual
Machine, που σήμερα υπάρχει μόνο στον Chrome και σε κα-
νέναν άλλο browser.
Έχει δε αξία να τονίσουμε ότι η ανάπτυξη της Dart (όπως
και πολλών άλλων Google projects) γίνεται αποκλειστικά in-
house, παρότι ο κώδικας είναι ανοικτός, και χωρίς καμία
επίσημη διαδικασία διαβούλευσης με οποιονδήποτε τρίτο.
Του Θοδωρή Λύτρα <thlytras@gmail.com>
Στήλες - Το μάτι του πιγκουίνου
Ο τρίτος δρόμος
Ο Θοδωρής Λύτρας σχολιάζει όσα του μπήκαν στο μάτι το δίμηνο που πέρασε...
Η Google αντίθετα δεν ενδιαφέρεται πόσες
συσκευές θα πουλήσει, ούτε πώς θα
λειτουργούν αυτές (ως εμπειρία χρήσης), αρκεί
να μπορεί να «βρίσκεται εκεί».
Ο Θοδωρής είναι ιατρός, ζει στα Ιωάννινα και λατρεύει όσα του προσφέρει το ελεύθερο λογισμικό.
Από πολλές απόψεις, το Android είναι για τα κινητά ό,τι
υπήρξαν τα Windows για το PC.
