Page 52 - AKP3

ΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 52

ΒΑΝΔΑΛΙ ΣΜΟΙ ΠΕΡΙΟΥΣ ΙΩΝ ΑΠΟ ΔΙΑΔΗΛΩΤΕΣ

ότι η εν γένει επιχειρησιακή δράση τους σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι η ενδεδειγ-μένη από πλευράς σχεδιασμού επιχείρησης, επιχειρησιακών ενεργειών, πράξεων, παρα-λείψεων και γενικότερης συμπεριφοράς. Με βάση δε τις παραπάνω κατηγορίες, υποβάλλονται αγωγές κατά του Δημοσίου, με τις οποίες οι ενάγοντες ζητούν, κατά πε-ρίπτωση, χρηματικές αποζημιώσεις λόγω ηθι-κής βλάβης, για υλικές ζημιές, για διαφυγό-ντα κέρδη, για ψυχική οδύνη κ.λπ.

Αγωγές κατά του Δημοσίου για αποζημίωση

Αν θεμελιωθεί από το δικαστήριο αστική ευθύνη του Δημοσίου, η Πολιτεία υποχρεού-ται να αποζημιώσει τον ενάγοντα πολίτη, πα-ρέχοντας στον τελευταίο το ένδικο βοήθημα «αγωγή κατά του Δημοσίου». Η ευθύνη δε του Δημοσίου στοιχειοθετείται όταν έχουν υπάρξει παράνομες ενέργειες της Διοίκησης και προκληθεί εξαιτίας τους οικονομική ζημία στους πολίτες.

Πάρα πολλές είναι οι περιπτώσεις που τα αρμόδια Διοικητικά Δικαστήρια εκδικάζοντας αγωγές παθόντων, θεμελίωσαν αστική ευθύ-νη του Δημοσίου με υποχρέωση αποζημίω-σής τους. Τις κυριότερες διατάξεις στις οποί-ες στηρίζονται οι αποφάσεις των αρμόδιων δικαστηρίων για επιδίκαση αποζημίωσης των παθόντων, μπορείτε να τις διαβάσετε στο

σχετικό ένθετο. Εδώ να πούμε ότι οι γενικές προϋποθέσεις για την επιδίκαση αποζημίω-σης στις περιπτώσεις που μας ενδιαφέρουν, απαιτούν:

• Πράξη ή παράλειψη του προκαλούντος τη ζημία. Σε ό,τι αφορά την περίπτωσή μας εννοείται η παράλειψη οφειλόμενης νόμι-μης ενέργειας ή γενικά οι κάθε είδους πα-ραλείψεις κατά την επιχείρηση διοικητικών ενεργειών της Αστυνομίας στο πρόσωπο του Δημοσίου.

• Η πράξη ή η παράληψη να είναι παράνομη. Ο παράνομος χαρακτήρας της ζημιογόνου πράξης είναι η κινητήρια δύναμη της αστι-κής ευθύνης.

• Υπαιτιότητα του προκαλούντος τη ζημία, η οποία θα πρέπει να έχει προκληθεί στον ιδιώτη από την παράνομη πράξη, παράλει-ψη ή ενέργεια της Αστυνομίας. • Να υπάρχει αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της πράξης ή της παράλειψης και της επελθούσης ζημίας.

Ας δούμε κάποιες ενδεικτικές αποφάσεις δικαστηρίων που έκαναν δεκτές τις αγωγές πολιτών για αστική ευθύνη του Δημοσίου και καταβολή αποζημίωσης:

• Με απόφασή του, το Διοικητικό Πρωτοδι-κείο Θεσσαλονίκης επιδίκασε χρηματικό ποσό 300.000 ευρώ, ως αποζημίωση για ηθική βλάβη, στον Κύπριο φοιτητή που

έπεσε θύμα ξυλοδαρμού από αστυνομι-κούς, στη γνωστή υπόθεση της «ζαρντινιέ-ρας».

• Με απόφασή του, το Διοικητικό Πρωτοδι-κείο Αθηνών έκρινε ότι θεμελιώνεται ευ-θύνη του Δημοσίου προς αποκατάσταση της ζημίας που προκλήθηκε σε κατάστημα της Τράπεζας Marfin, στην οδό Σταδίου, στην Αθήνα, το μεσημέρι της 5ης Μαΐου του 2010 από διαδηλωτές, αφού τα αστυ-νομικά όργανα παρέλειψαν να λάβουν επαρκή προληπτικά και κατασταλτικά μέ-τρα σε αναμενόμενα επεισόδια. Αναγνώρι-σε δε την υποχρέωση του ελληνικού Δη-μοσίου να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό των 44.808.

• Το ίδιο δικαστήριο έκρινε με απόφασή του (2009) ότι για τον τραυματισμό του ενάγο-ντος που προξενήθηκε από αστυνομικούς κατά το χρόνο εκτέλεσης της ανατεθειμέ-νης σε αυτούς δημόσιας υπηρεσίας, δημι-ουργείται αστική ευθύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση του ενάγοντος για την ζημία την οποία υπέστη. Υποχρέωσε δε το εναγόμενο ελληνικό Δημόσιο να καταβάλ-λει στον ενάγοντα 16.467 ευρώ. • Το ίδιο δικαστήριο αναγνώρισε με απόφα-σή του (2002) την υποχρέωση του ελληνι-κού Δημοσίου να καταβάλει: α) σε εταιρεία 67.188 ευρώ, ως αποζημίωση για την απο-κατάσταση των ζημιών που υπέστη λόγω του ότι τα αστυνομικά όργανα δεν έλαβαν τα κατάλληλα μέτρα για να αντιμετωπί-σουν την καταστροφική δράση των διαδη-λωτών, κατά τη διάρκεια πανεκπαιδευτι-κού συλλαλητηρίου στην Αθήνα το 1991, συνεπεία της οποίας καταστράφηκε από πυρκαγιά οριζόντια ιδιοκτησία της και β) σε δύο ενάγοντες από 44.020 ευρώ στον κα-θένα και στους τρίτο και τέταρτη από 22.010 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη που υπέστησαν από τον προκληθέντα από την ως άνω πυρκα-γιά θάνατο συγγενικού τους προσώπου. Φυσικά, υπάρχουν και απορριπτικές απο-φάσεις. Ιδού μερικές ενδεικτικές: • Με απόφασή του, το Διοικητικό Πρωτοδι-κείο Αθηνών απέρριψε υποβληθείσα αγω-γή, καθώς έκρινε ότι η καταστροφή του ένδικου οχήματος του ενάγοντος που προ-κλήθηκε από πυρκαγιά κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στην Αθήνα στις 8/6/2006, δεν αποδίδεται σε παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των αστυνομικών, οι οποίοι αντιμετώπισαν τα επεισόδια που προκλή-θηκαν κατά τη διαδήλωση.

• Με απόφασή του το ίδιο δικαστήριο έκρι-νε ότι η χρήση των δακρυγόνων χημικών ουσιών κατά τις διαδηλώσεις των 08/08/2006, 27/06/2006 και 22/02/2007 από την Αστυνομία, δεν στοιχειοθετεί ευ-θύνη του ελληνικού Δημοσίου προς απο-ζημίωση των εναγόντων για προσβολή της

Το λόγο επί της διεκδίκησης αστικής αποζημίωσης των παθόντων από το Δη-μόσιο έχουν τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια.

Η παραβίαση των κατοχυρωμένων συνταγματικών δικαιωμάτων των πολιτών, από κρατικά όργανα, με πράξεις ή παραλείψεις τους, κατά την ενάσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, μπορεί να στοιχειοθετήσει υποχρέωση του Δημοσίου προς αποζημίωση.

“