Food Service τ. 145

Πηγαίνοντας λίγο πίσω στον χρόνο, η έννοια της διπλωματίας ταυτίζε- ται με την «τέχνη και την πρακτική της πραγματοποίησης διαπραγμα- τεύσεων μεταξύ των εθνών». Κά- ποιοι θεωρούν ότι η διπλωματία είναι τέχνη, ενώ άλλοι την εντάσσουν στις δε- ξιότητες. Σε κάθε περίπτωση όμως, είτε πρόκειται για τέχνη είτε για δεξιότητα, η αναγκαιότητα της ύπαρξής της είναι δεδομένη και η αποτελεσματικότητά της αδιαμφισβήτητη. Προχωρώντας λίγο παρακάτω και φθά- νοντας στη γαστροδιπλωματία, δεν είναι λίγοι οι ιστορικοί που εντοπίζουν τις ρί- ζες της στην αρχαιότητα. Μάλιστα, αρκετοί αναφέρουν ότι οι «μαγειρικές» σχέσεις προηγούνται των διπλωματικών, με τις πρώτες να λειτουρ- γούν ως αφορμή για την ανάπτυξη εμπο- ρικών διαδρομών. Η ιδέα της γαστροδιπλωματίας μπορεί να απαντάται στην αρχαιότητα, όμως ο όρος θεωρείται νέο εύρημα. Η γαστροδι πλωματία εμφανίζεται για πρώτη φορά πριν από σχεδόν μια δεκαετία σε άρθρο του «Economist» σχετικά με τη δημόσια διπλωματία της Ταϊλάνδης για την προ- ώθηση της τροφής και της μαγειρικής τέχνης στον κόσμο. Από τότε, η δημοτι- κότητα της γαστροδιπλωματίας αρχίζει να αυξάνεται. Τα έθνη χρησιμοποιούν το φαγητό ως μέρος των προσπαθειών τους να προωθήσουν τους πολιτισμούς τους, να χτίσουν την εικόνα τους, να δι- εθνοποιήσουν τις βιομηχανίες τροφίμων τους, να προσελκύσουν αλλοδαπούς του- ρίστες και να δημιουργήσουν σχέσεις με ξένους λαούς ενισχύοντας την εθνική τους ταυτότητα και υπερηφάνεια. Ενώ δεν πρόκειται για ένα νέο φαινό- μενο, η γαστροδιπλωματία δείχνει να αυ- ξάνεται σε δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια και να εντάσσεται ακόμη και στη λίστα των δημοφιλέστερων αναζητήσεων στο Twitter! Aκόμη και η Hillary Clinton αναφέρθηκε στη γαστροδιπλωματία, χα- ρακτηρίζοντάς την ως το αρχαιότερο δι- πλωματικό εργαλείο. Η ίδια ανακοίνωσε, το 2012, τη σύστα- ση διπλωματικού μαγειρικού σώματος, στο οποίο συμμετέχουν 80 επαγγελματίες της εστίασης από όλες τις ΗΠΑ για να μαγειρεύουν για τις διπλωματικές απο- στολές και να ταξιδεύουν στο εξωτερικό. Η εμπειρία του φαγητού στη διπλωματία Για την «ευεργετική» λειτουργία της διαδικασίας του φαγητού μεταξύ των ανθρώπων υπάρχουν και επιστημονικές εξηγήσεις. Ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι η πράξη του φαγητού ενεργοποιεί τις εν- δορφίνες που βρίσκονται στον εγκέφαλο και επηρεάζουν τη δημιουργία των κοι- νωνικών σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων. Μάλιστα, η κοινωνική δικτύωση βελτιώνει τη φυσική και πνευματική υγεία των αν- θρώπων οδηγώντας τους στην ευζωία. Το φαγητό μπορεί επίσης να συνδρά- μει στην αποτύπωση των χαρακτηριστι- κών ενός ανθρώπου. Ο Jean Anthelme Brillat-Savarin είχε πει το περίφημο «Πες μου τι τρως για να σου πω ποιος είσαι», αναδεικνύοντας έτσι την αξία που έχει το φαγητό στην κουλτούρα και τον χα- ρακτήρα του ανθρώπου. Είναι αδιαμφι- σβήτητο το γεγονός ότι η εμπειρία του φαγητού απαιτεί τη λειτουργία και των πέντε αισθήσεων. Ως αποτέλεσμα, η μνή- μη ανακαλεί τα συναισθήματα που βίωσε το άτομο όταν γεύτηκε συγκεκριμένες τροφές. Αυτή ακριβώς η διεργασία συντε- λεί στη δημιουργία ενός ισχυρού δεσμού μεταξύ της μνήμης και της τοποθεσίας, με το φαγητό να λειτουργεί ως το υλικό στοιχείο της συνολικής εμπειρίας. “ Η αναγκαιότητα της ύπαρξης της διπλωματίας είναι δεδομένη και η αποτελεσματικότητά της αδιαμφισβήτητη.” 57