Food Service τ. 145

58 Γαστροδιπλωματία ή μαγειρική διπλωματία; Συχνά χώρες αξιοποιούν τη «γαστρο- νομική» τους ισχύ ως ένα ισχυρό ερ- γαλείο προώθησής τους στις διεθνείς αγορές, ενώ για άλλους ταυτίζεται με την ήπια δύναμη της άσκησης εξουσί- ας. Μια ενδιαφέρουσα διάσταση της γα- στροδιπλωματίας είναι και η μαγειρική διπλωματία, η οποία επίσης εμφανίζεται στην αρθρογραφία. Ο Chapple-Sokol το 2013 αποπειράται να εξηγήσει τις δια- φορές μεταξύ γαστροδιπλωματίας και μαγειρικής διπλωματίας, με την πλέον καίρια διαφορά να εντοπίζεται στον τό- πο όπου υλοποιούνται. Βασικό καθήκον των διπλωματών –αν και άτυπο– είναι η συμμετοχή τους σε γεύματα είτε διμερή, όπως ονομάζονται, είτε πολυπληθή. Στο πλαίσιο διεξαγωγής των γευμάτων αυτών προωθούνται οι διεθνείς σχέσεις μετα- ξύ των κρατών, γεγονός που εξηγεί και τους λόγους για τους οποίους τα μενού είναι αφιερωμένα στις εθνικές κουζίνες των χωρών φιλοξενίας. Δεν είναι όμως μόνο το μενού το στοιχείο πάνω στο οποίο δομείται η γαστροδιπλωματία. Η ταξιθεσία έχει τη δική της σημασία στις διπλωματικές σχέσεις: οι καλεσμένοι κα- ταλαμβάνουν συγκεκριμένες θέσεις στο τραπέζι του γεύματος, ενώ μεγάλη προ- σοχή δίνεται και στο ποιοι θα βρίσκονται στις διπλανές θέσεις. Αυτή η ιδιωτική, κατά κάποιο τρόπο, μαγειρική συνεύρε- ση ορίζεται ως μαγειρική διπλωματία. Από την άλλη, η γαστροδιπλωματία έχει στον πυρήνα της την ισχυρή κρατική πα- ρουσία αλλά και έναν περισσότερο εξω- στρεφή χαρακτήρα. Η γαστροδιπλωματία αξιοποιείται από τα κράτη με στόχο την προώθηση της εικόνας και του πολιτι- σμού της χώρας στο εξωτερικό. Δηλαδή, το φαγητό λειτουργεί ως στοιχείο της ταυτότητας ενός έθνους, ενώ υπάρχουν παραδείγματα όπου αυτό αξιοποιήθηκε ακόμη και για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης. H Ταϊλάνδη στους πρωτεργάτες Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα επιτυ- χημένης γαστροδιπλωματίας αποτελεί η Ταϊλάνδη, με το πρόγραμμα «Global Thai», το οποίο ξεκίνησε το 2002. Σκοπός του προγράμματος ήταν να αυξηθεί ο αριθμός των εστιατορίων ταϊλανδέζι- κης κουζίνας παγκοσμίως και να αποκτή- σουν αναγνωρισιμότητα πιάτα όπως το Pad Thai και το Pad See Ew. Παράλληλα, το πρόγραμμα στόχευε στην ενίσχυση των τουριστικών ροών από το εξωτερικό στη χώρα. Η επιτυχία του προγράμμα- τος αποτυπώνεται στους αριθμούς. Το 2002, όπου ξεκίνησε η εκστρατεία, τα ταϊλανδέζικα εστιατόρια δεν ξεπερνού- σαν τα 5.500 παγκοσμίως, ενώ το 2009 έφθασαν τα 13.000. Επιπλέον, το «Global Thai» αποδείχθηκε εξαιρετικά επικερδές, αφού νέοι τουρίστες επισκέφθηκαν τον προορισμό και η οικονομία της χώρας ενισχύθηκε σημαντικά. Η θετική στάση την οποία ένα άτομο μπορεί να υιοθετεί προς μια χώρα εξαιτίας της ικανοποιητι- κής γευστικής εμπειρίας που μπορεί να έλαβε, επιβεβαιώνεται από την έρευνα του περιοδικού «Public Diplomacy». Σύμ- φωνα με το δημοσίευμα, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες απάντη- σαν ότι το να δοκιμάσουν την κουζίνα μιας χώρας τούς οδήγησε στο να υιοθε- τήσουν μια περισσότερο θερμή στάση απέναντι στην ίδια τη χώρα. H Μαλαισία μεταξύ των καλύτερων γαστροδιπλωματών! Μεταξύ των χωρών που ξεχωρίζουν για τη γαστροδιπλωματία τους είναι η Μαλαισία, η οποία ήδη από το 2006 «παρέδιδε» μαθήματα εξαιρετικών πρα- κτικών στο εν λόγω πεδίο. Τότε η κυ- βέρνηση της Μαλαισίας ξεκίνησε την πρωτοβουλία «Μαλαισιανή κουζίνα για τον κόσμο», προσκαλώντας τους Μαλαι- σιανούς που ζούσαν στο εξωτερικό να λάβουν μέρος. Επίσης, η προαναφερθεί- σα πρωτοβουλία σχεδιάστηκε με στό- χο η κυβέρνηση να βοηθήσει τους ντό- πιους εστιάτορες να δημιουργήσουν νέα εστιατόρια, αλλά και να βελτιώσουν τις “ Τα έθνη χρησιμοποιούν το φαγητό ως μέρος των προσπαθειών τους να προωθήσουν τους πολιτισμούς τους.” STRATEGY